Fazla yağlarından kurtulmuş, giydiğini yakıştıran, hem sağlıklı olan hem de fit görünen bir vücuda sahip olmanın yolu hareketli yaşam, doğru zamanda, doğru gıdaları ve vücudun ihtiyacı olan miktarda tüketmekten geçiyor. Ama anahtar rol, kişinin bazal metabolizmasında.Bazal metabolizma hızı bir insanın herhangi bir fiziksel aktivite yapmadan gün içinde harcadığı enerji miktarı olarak tanımlanıyor. Kişinin metabolizma hızı ne kadar yüksekse kilo verme hızı da bununla doğru orantılı olarak artıyor.
Bazal metabolizma hızı yaş, cinsiyet, genetik yapı, fiziksel aktivite durumu, karbonhidrat tüketim miktarı, hastalık durumu ve su tüketimi gibi birçok faktöre bağlı.
Diyetisyen Şeyda Sular, metabolizmayı hızlandıracak alışkanlıkların yaşam tarzına dönüştürülmesi ve bazı özellikli besinlerin tüketilmesiyle daha kolay kilo verilebileceğini söylüyor.
Sular’ın metabolizmayı hızlandırmak için yapılması gerekenler konusundaki görüşleri şöyle:
• Sabah uyanınca 1 bardak soğuk su tüketin: ‘Sabahları ılık su için’ lafını bir kenara bırakın. Vücudun, içilen soğuk suyu normal ısıya düşürmek için ekstradan enerji harcayacağını bir kenara not edin.
• Güne muhakkak kahvaltı ile başlayın: Tüm gece aç kalan vücut kendini korumaya alıp metabolizma hızını düşürdüğü için güzel bir kahvaltıyla düşen metabolizma hızını tekrar çalıştırabilirsiniz.
• Herhangi bir tansiyon-kalp rahatsızlığınız yoksa: Kalp veya tansiyon hastası değilseniz, günde 2 fincan yeşil/beyaz çay ya da kahve tüketin. Bu ürünlerin içeriğinde bulunan kafein, normal alım yapıldığında metabolizmanın hızlanmasına yardımcı olacaktır. Aynı zamanda dağılan konsatrasyonu toparlayacak ve gün içinde dinamik kalmanızı sağlayacaktır.
• Özellikle diyabet hastaları ara öğünü günlük beslenmesine ilave etmeli: Uzun saatler aç kalan vücut ilk gördüğü yemeğe saldırır, yanı sıra miktarı abartma ihtimali yükselir. Karbonhidrat, meyve-sebze grubu ve proteinle kombine olmuş bir ara öğünle, bir sonraki ana öğün için ön taban hazırlamış, tüketeceğiniz ana yemeğin miktarını azaltmış olacaksınız.
• Hareket edin: ‘Spordan nefret ederim, kesinlikle yapmam’ diyenlerin fiziksel aktivitenin metabolizmayı hızlandıran en önemli koşullardan biri olduğunu unutmaması gerekir. Vücut kas kitleniz ne kadar yüksek ise harcadığınız enerji de doğru orantılı olarak artacaktır. Spor yapanlar devam etmeli, yapmayanlar ise evde 15-20 dakika fiziksel aktivitenin ya da en azından bir markete yürüyerek gidip gelmenin, kilo verme sürecine çok büyük katkı sağladığını unutmamalı.
BU BESİNLERİ TÜKETİN, BAZAL METABOLİZMANIZI HIZLANDIRIN
Diyetisyen Şeyda Sular’ın yaşam terzına yönelik bu önerilerine ek olarak metabolizmayı hızlandıracak besinler listesi ise şöyle:
Kırmızı acı biber: Kırmızı bibere yakıcı özelliğini veren capsaicin içeren yiyecekler metabolizmayı hızlandıran besinler arasında ilk sıradadır. Acı biber yenildikten sonra uzun bir süre metabolizma hızını 2 kata kadar çıkarır. Dışarıda satılan kapsüllere itibar etmeyin, yemeklerinize düzenli olarak kırmızı acı biber ekleyerek doğal yollardan metabolizmanızı hızlandırabilirsiniz.
Keten tohumu: Araştırmalar, iyi bir omega-3 kaynağı olan keten tohumunun tansiyon, kolesterol, kalp-damar sağlığına katkısının yanında bağırsak hareketlerini düzenleyerek metabolizmayı hızlandırdığını gösteriyor. Aynı zamanda keten tohumu B12 içeren tek bitkisel kaynak.
Yeşil çay: İyi bir antioksidan kaynağı olan yeşil çayın, metabolizmayı hızlandırdığı birçok araştırmayla kanıtlanmıştır. Aynı şekilde kahve tüketimiyle de metabolizmayı hızlandırmak mümkün. Özellikle spor öncesi içilen kahvenin, spor esnasında yakılan enerjiyi arttırdığı biliniyor. Metabolizmayı hızlandırmasının yanı sıra kafein tüketim miktarı 400 ml üstünde tutulmamalı, tutulduğu takdirde çarpıntı, tansiyon problemi, uykusuzluk ve kadınlarda osteoporozu arttırdığı unutulmamalı. Her şeyde olduğu gibi kahvenin de azı karar çoğu zarar.
Lifli yiyecekler: Besinlerin sindirilmeyen kısmı olan lif (posa) vücudun harcadığı enerjiyi artırarak metabolizmanın hızlanmasına yardımcı olur. Ayrıca lifli yiyecekler bağırsak hareketlerini düzenler, uzun süre tok tutar. Diyabet hastaları için glisemik indeksi düşük olan lifli yiyecekler kan şekerinin dengede kalmasını sağlar. Lif bakımından zengin yiyeceklere yulaf, kepekli-tam buğday tahıl ve ekmek grubu, portakal, greyfurt, kabak çekirdeği, badem, yer fıstığı, kuru erik-kayısı, grefurt, ananas, yeşil yapraklı sebzeler gibi birçok örnek verebiliriz.
Protein: Protein içeren besinlerin sindirimi karbonhidrat içerenlere göre daha geç yapılmaktadır. Buna bağlı olarak sindirim sistemimiz protein tüketimi sonrası sindirebilmek için daha fazla enerji harcamaktadır. Günlük beslenmemizde her öğünümüze bir protein kaynağını dahil ederek günlük harcadığımız enerjiyi arttırabiliriz. Protein kaynağımızı kırmızı etten çok balık, tavuk, hindi, yumurta ve süt /yoğurt grubu olarak seçebiliriz.
Ananas: Ananasın içeriğinde yer alan bromelain adlı proteinler sayesinde proteinlerin sindirimi hızlanır ve vücutta yıkım olayı artar, buna bağlı olarak da metabolizma hızlanır. Aynı zamanda ananas diüretik etkisiyle ödeme karşı da iyidir.
Tarçın: Tarçın kan şekerini düzenlemeye yardımcı etkisiyle ani kan şekeri düzensizliğini gidermede yardımcı olup acıkma sürensini geciktirir. Sindirim sırasında vücut ısısını yükselterek termik etki yaratır ve metabolizmayı hızlandırmada yardımcı olur. Yemeklerinizi tarçınla tatlandırabilir, suyunuzu tarçınla aromalandırabilirsiniz.
Kuşkonmaz: Kuşkonmaz lifli yapısıyla metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı, bağırsak dostu, aynı zamanda iyi bir idrar söktürücü olup ödem atmaya yardım eder. Yanı sıra düşük kalorisiyle diyetlerin vazgeçilmezidir.
