Parkinson tedavisinde ‘umut vaat eden yöntem’

Uluslararası bir araştırma ekibi, beynin hasarlı bölgelerine konacak yeni hücreler üreterek Parkinson hastalığını tedavi edebilecek ve etkilerini geri çevirebilecek bir tedavi yöntemi bulduklarını duyurdu.

Nature Biotechnology adlı bilim dergisinde yayımlanan araştırmayı yapan uzmanlar, insan beynindeki hücrelerin Parkinson hastalığı yüzünden yok olan hücrelerin rolünü üstlenmeye sevk edilebileceğini söylüyor.

Parkison benzeri belirtiler gösteren fareler üzerindeki denemeler, bu tedavinin hastalığı hafiflettiğini gösteriyor. Ancak, bu yöntemin insanlar üzerinde denenmesi için çok sayıda benzer test yapılması gerekiyor.

Uzmanlar yöntemin büyük umut vata ettiğini söylemekle birlikte, çok erken bir aşamada olduğuna dikkat çekiyor. Araştırmacıların hala, tedavinin insanlarda güvenli olup olmadığını, yaşamlarına astrosit olarak başlayan beyin hücrelerinin dönüştürüldükten sonra Parkinson hastalığında yok olan, dopamin üreten beyin hücrelerinin yerini alıp alamayacağını tespit etmesi gerekiyor.

Parkinson hastalığı

Parkinson hastalarında, dopamin üreten hücreler öldüğü için bu hormon yeterince bulunmuyor.

Hücreleri tam olarak neyin öldürdüğü bilinmiyor, ancak yeterince dopamin olmaması, titremeyle yürüme ve hareket etmekte zorluk çekilmesine neden oluyor.

Hastalara bu belirtilerin hafifletilmesine yönelik ilaçlar verilebiliyor ama hastalık tedavi edilemiyor. Uzmanlar, zarar gören dopamin nöronları yerine, beyine yeni hücreler enjekte etmenin yöntemlerini arıyordu. Ancak bu son araştırmada, hücre nakli gerektirmeyen bir yaklaşımı benimsedi.

Bunun için, beyinde zaten bulunan hücreleri yeniden programlayan bir molekül kokteyli kullandılar. İnsan astoritlerini laboratuvarda bu kokteylle karıştırdıklarında, tam anlamıyla aynısı olmasa da dopamin üreten nöronlara çok benzeyen hücreler üretmeyi başrdılar. Daha sonra da aynı kokteyli hasta farelere verdiler.

Farelerde işe yarayan tedavi, beyin hücrelerini yeniden programladı ve Parkinson’un belirtilerini hafifletti.

Uygulanabilir bir tedavi mi?

Reading Üniversitesi’nden nöroloji uzmanı Dr Patrick Lewis, araştırmanın Parkinson tedavisinde çığır açabileceğini söyledi ancak “Bu araştırmayı insanlarda gerçekleştirmek çok zor olacak” diye de ekledi.

İngiltere Partinson Hastalığı Vakfı’ndan Profesör David Dexter ise “Şimdi bu tekniğin daha da geliştirilmesi gerekiyor. Başarılı olduğu takdirde bu yaklaşım Parkinson hastalığıyla yaşayan insanların hayatını kolaylaştırabilir ve en nihayetinde milyonlarca kişinin beklediği tedaviyi beraberinde getirebilir” dedi.